ระวังฮีทสโตรกในช่วงสงกรานต์ รู้ภัยร้ายจากอากาศร้อน
เทศกาลสงกรานต์เป็นช่วงเวลาที่หลายคนรอคอย ด้วยกิจกรรมสนุกสนานกลางแจ้งและการเล่นน้ำที่เป็นเอกลักษณ์ อย่างไรก็ตาม อากาศร้อนจัดในช่วงนี้อาจนำไปสู่ภาวะฮีทสโตรก (Heat Stroke) หรือโรคลมแดด ซึ่งเป็นภาวะที่อันตรายถึงชีวิต หากไม่ได้รับการดูแลอย่างทันท่วงที
ฮีทสโตรกคืออะไร?
ฮีทสโตรกคือภาวะที่ร่างกายไม่สามารถควบคุมอุณหภูมิได้ ทำให้อุณหภูมิร่างกายสูงเกิน 40 องศาเซลเซียส ส่งผลให้ระบบต่างๆ ในร่างกายทำงานผิดปกติ อาจเกิดอาการชัก หมดสติ และหากไม่ได้รับการรักษาอย่างรวดเร็ว อาจถึงขั้นเสียชีวิตได้
สาเหตุของฮีทสโตรก
สาเหตุหลักของฮีทสโตรกมีสองประเภท:
- ฮีทสโตรกจากสิ่งแวดล้อม (Classical Heat Stroke): เกิดจากการอยู่ในสภาพแวดล้อมที่มีอุณหภูมิสูงและอากาศไม่ถ่ายเท เช่น อยู่ในบ้านที่ปิดมิดชิด ไม่มีการระบายอากาศ
- ฮีทสโตรกจากการออกกำลังกาย (Exertional Heat Stroke): เกิดจากการทำกิจกรรมที่ใช้พลังงานมากในสภาพอากาศร้อน เช่น การออกกำลังกายหรือทำงานกลางแจ้งอย่างหนัก
กลุ่มเสี่ยงต่อการเกิดฮีทสโตรก
- ผู้ที่ทำงานหรือทำกิจกรรมกลางแจ้งเป็นเวลานาน
- เด็กอายุต่ำกว่า 5 ปี และผู้สูงอายุ
- ผู้ที่มีโรคประจำตัว เช่น โรคหัวใจ โรคหลอดเลือดสมอง และโรคความดันโลหิตสูง
- ผู้ที่มีภาวะอ้วน
- ผู้ที่นอนพักผ่อนไม่เพียงพอ
- ผู้ที่ดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์
อาการของฮีทสโตรก
- อุณหภูมิร่างกายสูงเกิน 40 องศาเซลเซียส
- ผิวหนังแห้ง ไม่มีเหงื่อออก
- ปวดศีรษะ หน้ามืด เวียนศีรษะ
- คลื่นไส้ อาเจียน
- หัวใจเต้นเร็ว หายใจเร็ว
- สับสน พูดจาไม่ชัด
- ชัก หรือหมดสติ
การปฐมพยาบาลเบื้องต้นเมื่อเกิดฮีทสโตรก
- นำผู้ป่วยเข้าที่ร่มและอากาศถ่ายเทสะดวก
- ให้ผู้ป่วยนอนราบ ยกเท้าสูง
- ใช้ผ้าชุบน้ำเย็นหรือน้ำแข็งประคบตามหน้าผาก ซอกคอ รักแร้ ขาหนีบ
- เปิดพัดลมช่วยระบายความร้อน
- หากผู้ป่วยรู้สึกตัว ให้จิบน้ำเปล่าช้าๆ
- รีบนำส่งโรงพยาบาลหรือโทรแจ้งสายด่วน 1669
วิธีป้องกันฮีทสโตรกในช่วงสงกรานต์
- ดื่มน้ำให้เพียงพอ: ดื่มน้ำอย่างน้อยวันละ 6-8 แก้ว และเพิ่มปริมาณหากทำกิจกรรมกลางแจ้ง
- หลีกเลี่ยงกิจกรรมกลางแดดจัด: หากจำเป็น ควรพักเป็นระยะและหาที่ร่ม
- สวมเสื้อผ้าที่ระบายความร้อนได้ดี: เลือกเสื้อผ้าสีอ่อน เบา และหลวม
- ใช้เครื่องป้องกันแสงแดด: กางร่ม สวมหมวกปีกกว้าง และแว่นกันแดด
- หลีกเลี่ยงเครื่องดื่มแอลกอฮอล์: แอลกอฮอล์ทำให้ร่างกายสูญเสียน้ำและเกลือแร่เพิ่มขึ้น
- ไม่ทิ้งเด็กหรือสัตว์เลี้ยงไว้ในรถ: อุณหภูมิในรถที่จอดกลางแดดสามารถสูงขึ้นอย่างรวดเร็ว
การเฉลิมฉลองสงกรานต์อย่างปลอดภัย ควรตระหนักถึงความเสี่ยงของฮีทสโตรกและปฏิบัติตามคำแนะนำในการป้องกัน เพื่อให้เทศกาลนี้เป็นช่วงเวลาแห่งความสุขและปลอดภัยสำหรับทุกคน