โรคหลอดเลือดสมอง (Stroke)

โรคหลอดเลือดสมองเกิดจากหลอดเลือดในสมองแตก ทำให้เลือดไหลเข้าไปในเนื้อสมองหรือเกิดจากการอุดตันและแตกลงของหลอดเลือด ทำให้เลือดสมองไปเลี้ยงส่วนนั้นลดลง โรคหลอดเลือดสมองตีบ และ โรคหลอดเลือดสมองแตก นั้น จะทำให้เซลล์สมองถูกทำลายหรือตายไป

โรคหลอดเลือดสมองมีผลต่อผู้ป่วยได้อย่างไร

เนื่องจากสมองควบคุมร่างกาย ผลของโรคหลอดเลือดจึงขึ้นอยู่กับตำแหน่งของสมองส่วนที่ถูกทำลาย ทำให้เกิดปัญหากับการทำงานของร่างกายตามปกติ เช่นการกิน การเล่น การเคลื่อนไหว ความรู้สึก การได้ยิน การพูด การกลั้นอุจจาระปัสสาวะ ก็ได้รับผลกระทบ ผู้ดูแลผู้ป่วยควรเผ้าระวังและติดตามการฟื้นตัวของผู้ป่วยด้วย

ผู้ป่วยโรคหลอดเลือดอาจมีปัญหาเรื่องการหมดแรงของกล้ามเนื้อ การคิด หรือการควบคุมอารมณ์ หรืออาจมีอาการซึมเศร้า

การฟื้นฟูคืออะไร (Rehabilitation)

การฟื้นฟู คือขบวนการเรียนรู้ที่จะอยู่กับความเสียหายของสมองอันเนื่องมาจากโรคหลอดเลือดด้วยการช่วยเหลือและฝึกออกกำลังกายแบบพิเศษ ผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสามารถฟื้นฟูความสามารถที่เสียไป หรือเรียนรู้วิธีใหม่เพื่อปฏิบัติภารกิจประจำวันได้

บางครั้งจะมีการช่วยเหลือแบบมืออาชีพเฉพาะทางเพื่อฟื้นฟูการพูดและฟื้นฟูภาษาโดยนักบำบัดทางด้านการพูดและการใช้ภาษา (Speech and language - therapist) เพื่อเพิ่มขีดความสามารถในการเคลื่อนไหว และการควบคุมกล้ามเนื้อ (Physiotherapist) หรือเพื่อช่วยให้ปฏิบัติภารกิจประจำวัน เรียกว่านักอาชีวบำบัด (Occupational therapist)

ผู้ดูแลผู้ป่วยจะช่วยการฟื้นฟูได้อย่างไร

การฝึกหัดปฏิบัติควรทำเป็นกิจวัตร และควรจัดเวลาช่วงสั้นๆ สำหรับการเรียนรู้ความชำนาญด้านต่างๆอย่างเป็นประจำ

ความอดทนเป็นสิ่งสำคัญทั้งต่อตัวผู้ป่วยและผู้ดูแล การพัฒนาอาจจะดูช้า ควรให้กำลังใจและชมเชยผู้ป่วยอย่างสม่ำเสมอแม้ผู้ป่วยอาจสามารถทำภารกิจได้เพียงเล็กน้อย ซึ่งจะช่วยสร้างความมั่นใจให้กับผู้ป่วยได้ดี

ผลต่อความสัมพันธ์กับผู้อื่น

ผู้ป่วยโรคหลอดเลือดจะพึ่งพาผู้ดูแลมากโดยเฉพาะในระยะแรก ในบางรายอาจต้องพึ่งตลอดไป ดังนั้นผู้ดูแลอาจจะต้องทำงานในส่วนที่ผู้ป่วยทำเช่นธุรกิจการเงิน ขับรถ ซื้อของ ทำอาหาร เป็นต้น

การปรับเปลี่ยนการปฏิบัติตัว

การปรับเปลี่ยนเครื่องใช้ จะทำให้การใช้ชีวิตหลังเกิดโรคหลอดเลือดง่ายขึ้นหรือใกล้เคียงปกติมากที่สุดเท่าที่จะทำได้ เครื่องมือพิเศษต่างๆ เช่น บันไดเลื่อน ชั้นลงแทนบันได ใช้ฝักบัวแทนอ่างอาบน้ำ และ จัดเตรียมที่จับยึดติดกำแพงในห้องน้ำ

ลดความเสี่ยงที่จะเกิดโรคหลอดเลือดสมองซ้ำ

ผู้ที่เคยเป็นโรคหลอดเลือดสมอง มีความเสี่ยงที่จะเกิดโรคนี้ซ้ำอีก แต่ความเสี่ยงจะลดลงโดยการเปลี่ยนวิธีการใช้ชีวิต วิธีการกิน การรับประทาน การควบคุมความดันเป็นเรื่องสำคัญ

แหล่งข้อมูลที่สำคัญ คือ แพทย์ พยาบาลที่ดูแลผู้ป่วย อย่าลังเลที่จะถามปัญหาจากแพทย์

ขอบคุณข้อมูลแปลจาก พ.ญ.กฤษณี กาญจนพันธ์ (โรงพยาบาลราชวิถี)

ขอบคุณภาพประกอบ ac-illust.com

ดูข้อมูลเพิ่มเติม

♦ ศูนย์ฟื้นฟูผู้ป่วย โรคหลอดเลือดสมอง (Storke) เส้นเลือดในสมองตีบ เส้นเลือดในสมองแตก

♦ คลินิกโรคหลอดเลือดสมอง โรคหลอดเลือดสมองตีบ โรคหลอดเลือดสมองแตก

♦ คลีนิคกายภาพบำบัด กายภาพบำบัด เวชศาสตร์ฟื้นฟู (Rehabilitation)

♦ ศูนย์ดูแลผู้สูงอายุ (Nursing Home) รับดูแลผู้สูงอายุ ระยะสั้น ระยะยาว

♦ บุคลากร แพทย์ นักกายภาพบำบัด นักกิจกรรมบำบัด นักจิตวิทยา ทีมพยาบาล

♦ ข่าวสาร บทความ กิจกรรม "KIN"

♦ "KIN" คือ

♦ บริการ ของ "KIN"