ระวังโรคติดต่อจากการเล่นน้ำสงกรานต์
เทศกาลสงกรานต์ เป็นช่วงเวลาแห่งความสุข สนุกสนาน และการรวมญาติที่หลายคนเฝ้ารอคอย โดยเฉพาะกิจกรรมเล่นน้ำตามถนนหรือพื้นที่สาธารณะ กลายเป็นสีสันของเทศกาลในแบบฉบับไทย อย่างไรก็ตาม ความสนุกเหล่านี้อาจแฝงมาด้วย “ภัยสุขภาพ” ที่ไม่ควรมองข้าม โดยเฉพาะ “โรคติดต่อ” ที่สามารถแพร่กระจายได้ง่ายในช่วงสงกรานต์
ในบทความนี้ เราจะมาทำความรู้จักกับโรคติดต่อที่พบบ่อยจากการเล่นน้ำสงกรานต์ พร้อมวิธีป้องกันที่ทุกคนควรตระหนักและปฏิบัติอย่างเคร่งครัด เพื่อให้สงกรานต์เป็นช่วงเวลาแห่งความสุขอย่างแท้จริง
ทำไมเล่นน้ำถึงเสี่ยงโรคติดต่อ?
การเล่นน้ำสงกรานต์โดยเฉพาะในพื้นที่ที่มีคนแออัด น้ำที่ใช้ไม่สะอาด หรือมีการสาดน้ำใส่กันโดยตรง อาจทำให้เชื้อโรคจากคนหนึ่งแพร่ไปสู่อีกคนได้ง่าย ทั้งทางผิวหนัง ดวงตา จมูก ปาก หรือแม้แต่บาดแผลที่เปิดอยู่
โรคติดต่อที่พบบ่อยในช่วงสงกรานต์
1. โรคตาแดง (เยื่อบุตาอักเสบจากไวรัสหรือแบคทีเรีย)
- สาเหตุ: มักเกิดจากการสัมผัสน้ำที่ไม่สะอาด หรือน้ำที่ปนเปื้อนเชื้อโรค
- อาการ: ตาแดง คันตา น้ำตาไหล ขี้ตามาก เจ็บหรือระคายเคือง
- การติดต่อ: โดยการใช้ผ้าเช็ดหน้าร่วมกัน หรือการโดนน้ำจากผู้ที่ติดเชื้อ
- การป้องกัน:
- หลีกเลี่ยงเล่นน้ำกับคนแปลกหน้า
- ไม่สัมผัสตาโดยตรงหลังโดนน้ำ
- หมั่นล้างมือ และไม่ใช้ผ้าร่วมกับผู้อื่น
- สาเหตุ: การไอ จาม หรือสัมผัสน้ำลายจากผู้ติดเชื้อ
- อาการ: มีไข้ ปวดหัว น้ำมูกไหล เจ็บคอ อ่อนเพลีย
- การติดต่อ: ผ่านละอองฝอย น้ำลาย หรือการสัมผัสวัตถุที่ปนเปื้อน
- การป้องกัน:
- สวมหน้ากากเมื่ออยู่ในพื้นที่แออัด
- ล้างมือบ่อย ๆ
- หลีกเลี่ยงการเล่นน้ำรวมกับกลุ่มคนจำนวนมาก
- สาเหตุ: สภาพอับชื้นจากเสื้อผ้าที่เปียกน้ำตลอดวัน และน้ำที่สกปรก
- อาการ: ผื่นแดง คัน ลอก ตุ่มน้ำ หรือมีแผลอักเสบ
- การป้องกัน:
- รีบเปลี่ยนเสื้อผ้าเมื่อเปียกน้ำ
- ไม่ใส่เสื้อผ้าอับชื้นซ้ำ
- ทำความสะอาดผิวกายด้วยสบู่หลังกลับจากเล่นน้ำ
- สาเหตุ: น้ำที่มีเชื้อจากปัสสาวะของสัตว์ เช่น หนู แล้วเข้าสู่ร่างกายทางแผลหรือผิวหนัง
- อาการ: ไข้สูง ปวดหัว ตาแดง ปวดกล้ามเนื้อ โดยเฉพาะน่อง
- การป้องกัน:
- หลีกเลี่ยงการย่ำน้ำขังหรือแอ่งน้ำสกปรก
- หากมีบาดแผล ควรปิดแผลให้มิดชิด
- ล้างเท้าให้สะอาดหลังเล่นน้ำ
- สาเหตุ: การรับประทานอาหารหรือเครื่องดื่มที่ปนเปื้อน
- อาการ: คลื่นไส้ อาเจียน ปวดท้อง ถ่ายเหลว อาจมีไข้ร่วมด้วย
- การป้องกัน:
- เลือกกินอาหารที่ปรุงสุกใหม่และสะอาด
- หลีกเลี่ยงน้ำแข็งหรืออาหารที่วางขายกลางแดด
- พกขวดน้ำดื่มส่วนตัว
กลุ่มเสี่ยงที่ควรระวังเป็นพิเศษ
- เด็กเล็ก: ภูมิคุ้มกันยังไม่แข็งแรง
- ผู้สูงอายุ: ระบบภูมิคุ้มกันอ่อนแอลงตามวัย
- ผู้ป่วยโรคประจำตัว: เช่น เบาหวาน ความดัน ภูมิแพ้
- ผู้มีบาดแผลหรือผิวหนังอักเสบ: เสี่ยงติดเชื้อได้ง่าย
ข้อควรปฏิบัติเพื่อเล่นน้ำสงกรานต์อย่างปลอดภัย
- ใช้น้ำสะอาดในการเล่นน้ำเสมอ
- ไม่ใช้กระบอกฉีดแรง ๆ ใส่ใบหน้า ผู้อื่นอาจได้รับอันตรายทางตาและหู
- ล้างมือบ่อย ๆ โดยเฉพาะก่อนหยิบอาหารเข้าปาก
- ไม่เล่นน้ำร่วมกับคนที่มีอาการป่วย เช่น ไอ จาม หรือมีผื่นขึ้นตามตัว
- หลีกเลี่ยงการใช้ของส่วนตัวร่วมกับผู้อื่น เช่น ผ้าเช็ดตัว เสื้อผ้า แว่นตา
- หลังเล่นน้ำ ควรอาบน้ำให้สะอาด เปลี่ยนเสื้อผ้า และพักผ่อนให้เพียงพอ
แม้สงกรานต์จะเป็นเทศกาลแห่งความสนุกสนานและสายใยครอบครัว แต่อย่าลืมว่า “สุขภาพต้องมาก่อน” การตระหนักถึงความเสี่ยงจากโรคติดต่อและการป้องกันที่ถูกต้อง จะช่วยให้เราสนุกกับเทศกาลนี้ได้อย่างปลอดภัย และมีสุขภาพดีทั้งก่อนและหลังสงกรานต์