การทำกายภาพบำบัดในผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมอง (Stroke)

  Stroke โรคหลอดเลือดสมองเป็นสาเหตุหนึ่งของความทุพพลภาพของวัยผู้ใหญ่และผู้สูงอายุ ผู้ที่เป็นโรคหลอดเลือดสมองจะส่งผลกระทบต่อผู้ป่วยและครอบครัว แต่การทำกายภาพบำบัดสามารถช่วยฟื้นฟูสมรรถภาพของผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองให้ดีขึ้นได้

  การฟื้นฟูสำหรับผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองส่วนใหญ่จะเกี่ยวข้องกับกายภาพบำบัด โดยจุดมุ่งหมายของการทำกายภาพบำบัดคือการให้ผู้ป่วยได้เรียนรู้กิจกรรมการเคลื่อนไหวในชีวิตประจำวัน เช่น การเดิน การนั่ง การยืน การนอน

  ในการฝึกกายภาพบำบัดตามหลักสากลได้แนะนำช่วงเวลาที่เหมาะสมอย่างน้อย 45 นาที ต่อวันเพื่อให้ผู้ป่วยเข้ารับการฟื้นฟูอย่างมีประสิทธิภาพมากที่สุด ทั้งนี้ช่วงเวลาการฝึกอาจมีเพิ่มขึ้นหรือลดลงตามความสามารถของผู้ป่วยและความหนักเบาของการฝึก ซึ่งจะส่งผลดีในระยะยาวต่อเซลล์สมองที่เกิดความเสียหายเพื่อให้เกิดการเรียนรู้ใหม่

การฝึกโดยกายภาพบำบัดในผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมอง

     เนื่องจากโรคหลอดเลือดสมองทำให้ร่างกายเกิดการอ่อนแรงด้านใดด้านหนึ่ง เนื่องจากมีความเสียหายของเซลล์สมองที่ควบคุมร่างกายทำให้ผู้ป่วยไม่สามารถควบคุมการทรงตัว การเคลื่อนไหวของร่างกายได้ โดยวิธีการทางกายภาพบำบัดจะมีตั้งแต่การจัดท่าทางที่เหมาะสม การออกกำลังกายเฉพาะส่วน การฝึกการทรงตัว การฝึกควบควบคุมการทรงตัว การฝึกเดิน เป็นต้น

• การจัดท่าทางในการนอน การนั่งทำกิจกรรมที่เหมาะสมจะช่วยส่งเสริมให้การทำงานของกล้ามเนื้อและการรับรู้ความรู้สึกของร่างกาย อีกทั้งยังช่วยป้องกันภาวะแทรกซ้อน เช่น แผลกดทับ การยึดติดของข้อต่อ ปัญหาทางระบบทางเดินหายใจ
• การออกกำลังกายเฉพาะส่วน จะช่วยปรับความตึงตัวของกล้ามเนื้อให้ใกล้เคียงปกติ เพิ่มความแข็งแรงของกล้ามเนื้อ เพิ่มช่วงมุมการเคลื่อนไหว เพิ่มความทนทานในการออกกำลังกายได้นานขึ้น และส่งเสริมให้มีรูปแบบการคลื่อนไหวที่ปกติ
• การฝึกการทรงตัวจะช่วยให้สามารถทำกิจกรรมในท่านั่ง ยืน หรือเปลี่ยนท่าต่างๆได้อย่างมั่นคงและลดความเสี่ยงในการหกล้มได้ เนื่องจากผู้ป่วยที่เป็นโรคหลอดเลือดสมองส่วนใหญ่ความสามารถในการควบคุมและการรับรู้ความรู้สึกลำตัว แขนขาด้านใดด้านหนึ่งจะลดลง ซึ่งมีงานวิจัยสนับสนุนว่าการฝึกกล้ามเนื้อลำตัวจะเพิ่มเพิ่มประสิทธิภาพในการทำกิจกรรมที่มีการเคลื่อนไหวได้ดี

• การเดิน มักเป็นเป้าหมายสูงสุดของผู้ป่วย ผู้ป่วยที่เป็นโรคหลอดเลือดสมองส่วนใหญ่มักมีข้อจำกัดในการเคลื่อนไหวอย่างอิสระ หากได้รับการฝีกที่ไม่มีประสิทธิภาพจะทำให้เกิดการจำกัดในการทำกิจกรรมและอาศัยแต่เพียงในบ้าน ถูกแยกตัวออกจากสังคม โดยการฝึกทางกายภาพบำบัดจะมีการฝึกโดยใช้อุปกรณ์ช่วยเดิน เช่น ไม้เท้า โครงสี่ขา การฝึกบนพื้นผิวต่างๆ เดินข้ามสิ่งกีดขวางเพื่อส่งเสริมให้มีการเดินอย่างปลอดภัย