เช็กด่วน! พฤติกรรมเสี่ยงทำให้เป็นโรคหลอดเลือดสมอง
โรคหลอดเลือดสมอง (Stroke) คืออะไร
ภาวะที่เกิดขึ้นเมื่อการไหลเวียนของเลือดไปยังสมองหยุดชะงักหรือมีความผิดปกติ ซึ่งทำให้สมองขาดออกซิเจนและสารอาหารที่จำเป็น ส่งผลให้เซลล์สมองเกิดการเสียหายหรือถูกทำลายได้ในเวลาอันสั้น ภาวะนี้สามารถนำไปสู่ความพิการทางร่างกายและจิตใจอย่างถาวร หรือแม้กระทั่งการเสียชีวิต
ประเภทของโรคหลอดเลือดสมอง
โรคหลอดเลือดสมองสามารถแบ่งออกได้เป็น 2 ประเภทหลัก:
- โรคหลอดเลือดสมองขาดเลือด (Ischemic Stroke)
เกิดจากการที่หลอดเลือดในสมองอุดตันหรือตีบตัน ซึ่งทำให้เลือดไม่สามารถไปเลี้ยงสมองได้ ส่วนใหญ่เกิดจากการสะสมของลิ่มเลือด หรือพลัค (ไขมันและสารพิษ) ที่หลอดเลือด ทำให้หลอดเลือดตีบแคบหรืออุดตัน ส่งผลให้สมองขาดเลือดและออกซิเจน
- ประมาณ 85% ของผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองเป็นประเภทนี้
เกิดจากการที่หลอดเลือดในสมองแตกหรือรั่วทำให้เลือดไหลออกมาในสมอง โดยทั่วไปเกิดจากความดันโลหิตสูง หรือปัจจัยเสี่ยงอื่น ๆ เช่น การใช้ยาต้านการแข็งตัวของเลือด
- ประมาณ 15% ของผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองเป็นประเภทนี้
อาการของโรคหลอดเลือดสมอง
อาการที่พบบ่อยของโรคหลอดเลือดสมอง ได้แก่:
- อ่อนแรงครึ่งซีก: มักเกิดที่แขน ขา หรือใบหน้า
- พูดไม่ชัด: พูดลำบาก หรือไม่สามารถพูดได้
- มองเห็นไม่ชัด: อาจเกิดการมองเห็นเบลอหรือสูญเสียการมองเห็นในตาข้างเดียว
- เสียการทรงตัว: เวียนศีรษะ หรือทรงตัวไม่ดี
- อาการชาครึ่งซีก: ชาครึ่งร่างกาย หรือสูญเสียความรู้สึกในบางส่วนของร่างกาย
สังเกตคนรอบข้างอย่างไรว่า เป็นโรคหลอดเลือดสมอง ต้องส่งโรงพยาบาลใช้เวลาเท่าไร
การสังเกตคนรอบข้างที่อาจมีอาการของโรคหลอดเลือดสมองและต้องได้รับการส่งโรงพยาบาลอย่างเร่งด่วน สามารถทำได้โดยการใช้ การทดสอบ FAST ซึ่งเป็นการทดสอบที่ช่วยให้เรารู้ทันทีว่าอาจมีการเกิดโรคหลอดเลือดสมองหรือไม่ โดยประกอบไปด้วย 4 ขั้นตอนหลักดังนี้
- F: Face (ใบหน้า)
สังเกตการยิ้มหรือการแสดงออกทางใบหน้าให้ดู หากใบหน้าครึ่งซีกของคนที่เราสังเกตมีการยิ้มไม่สมดุล หรือหลับตาไม่สนิทในข้างหนึ่ง อาจเป็นสัญญาณของการเกิดโรคหลอดเลือดสมอง - A: Arms (แขน)
ให้คนที่เราสังเกตยกแขนทั้งสองข้างขึ้นข้างหน้า หากข้างหนึ่งยกขึ้นได้ยาก หรือยกไม่เท่ากัน เช่น แขนข้างหนึ่งตกลงไป อาจบ่งชี้ว่ามีอาการของโรคหลอดเลือดสมอง - S: Speech (การพูด)
ให้ถามคนที่เราสังเกตพูดหรือให้พูดคำง่ายๆ เช่น "สวัสดี" หรือ "ฉันรักคุณ" หากพูดไม่ชัดหรือมีปัญหาในการออกเสียง คำพูดไม่ชัดเจน หรือพูดไม่ออก นี่อาจเป็นสัญญาณของโรคหลอดเลือดสมอง - T: Time (เวลา)
หากพบอาการใด ๆ ที่กล่าวมา ควรส่งตัวผู้ป่วยไปยังโรงพยาบาลทันที เพราะเวลาเป็นสิ่งสำคัญในการรักษาโรคหลอดเลือดสมองให้มีประสิทธิภาพสูงสุด โดยเฉพาะในช่วง 3-4 ชั่วโมงแรก หลังจากที่เกิดอาการ
การส่งโรงพยาบาล
หากพบอาการที่น่าสงสัยตามขั้นตอน FAST ควรนำผู้ป่วยไปโรงพยาบาลทันทีโดยไม่รอ เพราะการรักษาที่เร็วที่สุดจะช่วยลดความเสียหายที่สมอง และเพิ่มโอกาสในการฟื้นตัวได้มากที่สุด การรักษาภายใน 3-4 ชั่วโมง หลังจากเกิดอาการสามารถลดความเสี่ยงของความพิการและช่วยให้ผู้ป่วยมีโอกาสฟื้นตัวสูงขึ้น การสังเกตอาการและรีบส่งโรงพยาบาลอย่างรวดเร็วจึงเป็นสิ่งสำคัญในการลดความเสี่ยงและผลกระทบจากโรคหลอดเลือดสมอง
Tags
วีดีโอ สาระความรู้ การดูแลสุขภาพ อื่นๆ
การดูแลสุขภาพผู้สูงอายุรับมือกับ "เมื่อวัยเปลี่ยน ร่างกายเราเปลี่ยน เข้าใจเมื่อวัยเปลี่ยน" โดยผศ.พญ. อรพิชญา ศรีวรรโณภาส

การดูแลสุขภาพผู้สูงอายุรับมือกับ "ภูมิคุ้มกันร่างกาย" EP.2 โดย พลเอกรองศาตราจารย์นายแพทย์ ปริญญา ทวีชัยการ

การดูแลสุขภาพผู้สูงอายุรับมือกับ "ภูมิคุ้มกันร่างกาย" EP.1 โดย พลเอกรองศาตราจารย์นายแพทย์ ปริญญา ทวีชัยการ
